مطالعهی تاریخِ پدیدهها همیشه برای من جذابیت ویژهای داشته؛ از تاریخ هنر گرفته تا تاریخ صنایع و اختراعات و محصولات. البته دروغ چرا تصاویر کتابهای تاریخ را بیشتر از متنشان دوست دارم! به خصوص آن تصاویر بیکیفیت سیاه و سفید با چاپ بد در کتابهای قدیمی که حسابی فضا را برای جولان دادن تخیل باز میگذارند.
در سری مطالب تاریخچهی بردگیم میخواهیم با هم شیرجه بزنیم در اعماق تاریخِ این سرگرمی و بازیهایی که حق پدری و مادری به گردن تکتک بردگیمهای مدرن دارند را از دل خاک بیرون بکشیم و تلاش کنیم تصویری از شکل و شمایلِ سرگرم شدن آدمیزاد در صد سال گذشته پیدا کنیم. در هر مطلب برشی از تاریخ صد سال گذشته را انتخاب و مهمترین بازیهای آن دوران را بررسی میکنیم.
دهه ۷۰ میلادی
دهه ۷۰ دههی لباسهای پر زرق و برق دیسکویی و کادیلاکهای پت و پهن با طراحی استریملاین! دههای که اخبار دزدیدهشدن انسانها توسط آدم فضاییها به ستون ثابت مجلات تبدیل شدهبود و جنگ ستارگان و برخورد نزدیک از نوع سوم گیشهها رو از آن خود کرده بودند. دههای که اولین دستگاههای آرکید بازی ویدیویی عرضه شده بود و مردم مهاجمین فضایی و پونگ بازی میکردند و چشم علاقمندان سرگرمی به جمال آتاری ۲۶۰۰ روشن شده بود. دههای پر از بحرانهای سیاسی مثل رسوایی واترگیت و بحران نفت و ماجرای کمپ دیوید و البته انقلاب ایران. دههای که زبان برنامهنویسی C ابداع شد و IBM فلاپی دیسکهای اولیه رو عرضه کرد و کاسیو ماشین حساب جیبی، سونی واکمن پخش نوار، یاماها اولین ارگ سینتیسایزر و موتورولا اولین گوشی همراه رو تولید کرد. دههای که پدرخوانده و راکی و شکارچی گوزن و جنگیر ساختهشدند ولی در مسابقهی محبوبیت به بروسلی باختند. دههی جان تراولتا، شان کانری، رابرت دنیرو، آبا، ایگلز و البته کمپانی اپل!
اما تمام اینها به کنار، دهه هفتاد پر از بازی است! به حدی که تصمیم دارم این مطلب را دو قسمتی کنم و نیمی از بازیها را در قسمت دوم معرفی کنم. بازیهای این دهه هم از نظر تعداد و هم از نظر سبک و نوع بسیار متنوع هستند و در گنجهی آن از حراج و مزایده تا بازیهای اقتصادی و وارگیم در آن پیدا میشود.
Air Charter (1970)
یک بازی خانوادگی سرگرمکننده که در آن بازیکنان با ریختن تاس در خانههای بازی حرکت میکردند خطوط تجاری و باری هوایی را مدیریت میکردند. بازیکنان برای حرکت در نقشه (که شامل استرالیا و جنوب شرقی آسیا بود) باید بنزین مصرف میکردند و هرچه بار بیشتری حمل میکردند امکان بار زدن بنزین کمتری داشتند.
All the King`s Men (1970)
یک بازی انتزاعی مشابه شطرنج که در آن هر خانهی بازی یک یا چند جهت را نشان میدهد و مهرههای بازی طبق آن خانهها حرکت میکردند. حتی مهرههای بازی هم با الهام از شطرنج طراحی شدهبودند ولی به دلیل اینکه هر بازیکن امکان دیدن حرکات قابل انجام توسط رقیبش را داشت بازی بسیار سختتر و چالشیتر بود.
Masterpiece (1970)
یک بازی در سبک حراج و بلوف که در آن هر بازیکن در نقش یک کلکسیونر تلاش میکند با حرکت در نقشه و شرکت در مزایدههای بازی تابلوهای گرانبهای هنرمندان معروف را خریداری کند.
Which Witch? (1970)
یک بازی مسابقهای که در یک عمارت مخوف و همراه با یک برد سهبعدی رخ میدهد. در طی بازی بازیکنان در اتاقهای عمارت جابجا میشوند و کارت رویداد میکشند که ممکن است آنها را به موش تبدیل کند یا اگر در حال حاضر موش هستند دوباره به بچهی انسان تبدیل شوند! تازه هر از گاهی و با نواخته شدن ساعت برج عمارت، یک توپ غولآسا از آن بیرون میافتاد که اگر به مهرهی بازیکن میخورد آن را به خانهی ابتدایی پرت میکرد!
Dunkirk: The Battle of France (1971)
یک بازی جنگی با موضوع نبرد دانکرک در جنگ جهانی دوم (که فیلمش را هم کریستوفر نولان ساخت) که در یک نقشهی نسبتا بزرگ و همراه با ۴ سناریو عرضه شده بود و در سناریوی اول آلمانها برای بردن باید دو شهر مهم فرانسه را دو نوبت پشت هم در اشغال خود نگه میداشتند و سناریوی سوم یعنی نبرد در بخش هلندینشین ظاهرا از همه چالشیتر بوده. در آن دهه غیر از این بازی چندین و چند بازی دیگر نیز با مکانیزمهای مشابه و با موضوع نبردهای مهم جنگ جهانی طراحی و تولید شد.
Executive Decision (1971)
یک بازی اقتصادی مذاکرهای که توسط Sid Sackson طراح افسانهای بازی (طراح بازیهای Acquire, Can`t Stop, Sleuth) طراحی شده و در آن بازیکنان در نقش روسای کمپانیهای صنعتی با خرید کالا و فروش و در نظرگیری سرمایه اولیه و قیمت مواد خام و خلاصه هزار فکر و ذکر دیگر تلاش مکنند تولیدات خود را گسترده کنند و اعتبار بیشتری بدست بیاورند. البته که در این میان کلی هم باید با رقبا سر مزایدههای خرید و فروش چانه بزنند و تلاش کنند میزان عرضه و تقاضا را در سطح مناسبی برای خودشان حفظ کنند.
London Cabbie (1971)
یک بازی با تم متفاوت تاکسیرانی در شهر لندن که اتفاقا با تاس هم نبوده!! در طی بازی بازیکنان با بازی کردن کارت در سطح خیابانهای لندن پرسه میزدند و مسافر سوار و پیاده میکردند و هم با کوچه پسکوچههای شهر آشنا میشدند و هم درآمد حلالی کسب میکردهاند. هر بار بازیکنی مسافری میزده (همیشه حداقل ۵ مسافر ویلان بوهاند) باید یک کارت مقصد میکشیده تا ببیند طرف را باید کجا برساند در کل هم ۲۰ خانه میتوانسته در طول نوبتش حرکت کند!
Mastermind (1971)
فکر نمیکنم زیاد نیاز به توضیح داشته باشد، این همان فکر بکر خودمان است که اولین بار در سال ۱۹۷۱ طراحی و عرضه شد و تا کنون بیش از ۵۰ میلیون نسخه از آن در دنیا به فروش رفته! اگر با این بازی آشنا نیستید در آن یک بازیکن چند مهرهی رنگی را به روش دلخواه خود میچیند و سپس بازیکن دیگر باید با کمترین تعداد حدس پاسخ را پیدا کند.
Voice of the Mummy (1971)
قسمت اول بازیهای دههی ۷۰ را با این بازی تمام کنیم که یکی از چشمگیرترین و پیشرفتهترین بازیهای آن دوران حساب میشده: یک بازی ماجرایی الکترونیکی که در آن بازیکنان در نقش تعدادی باستانشناس با سرهایی که برای دردسر درد میکند راهی مقبرهای ممنوعه در مصر باستان شدهاند و باید با گشت زدن در داخل این مقبرهی هرمیشکل الماسهایی را پیدا کنند اما با ورود به بعضی خانههای مقبره باید به صحبتهای فرعون مرحوم که از قبرش در قسمت بالایی قبر پخش میشود گوش فرا بدهند که آنها را خطاب قرار میدهد: «مراقب باش!مارهای شیطانصفت آمون از پایین معبد به سمت تو میآیند! یک طبقه بالاتر بیا!» البته فرعون همیشه هم سردماغ نیست و گاهی جای کمک بدتر دردسر درست میکند. خلاصه که بازی با همین وضع و سر سپاری به فرامین فرعون ادامه پیدا میکند تا یکی از بازیکنان خبط کرده و الماس بزرگ و به همراهش نفرین مار کبرا را بردارد که آن زمان همه باید هر چه جمع کردهاند را در توبرهی خود چپانده و به سرعت معبد و مقبرهی سخنگو را ترک کنند. تنها تصور کنید که بازی کردن این بازی با آن صدای جذاب فرعون در نور کم و همراه با دوستان و هم سن و سالان چقدر حال میداده!
منبع : سایت رومیز
درود؛ سپاس از این مقالههای ارزشمند… امیدوارم برای دهههای بعدی را هم بذارید.